Q. "සෝවාන් පුද්ගලයාට කාමරාග පඨිඝ සංයෝඡන ඇති නිසා කාමයේ ආස්වාදනය කරයි - තරහගනී". එහෙත් සක්කාය දිට්ඨිය නැති වූ කල්හි පංච උපාදානස්කන්ධය පිනවීමට තවදුරටත් ආසාවක් ඇතිවන්නේ කෙසේ ද?
A. අසුභ දේ සුභ වශයෙන් ගන්නා "දිට්ඨිය/දැක්ම" පමණක් දුරු වී ඇති බැවින් (චිත්තය/සිත හා සංඥාව/හැඳිනීම ඉතුරු බැවින්) ධාර්මික කාම සේවනය කරයි.
(නොඑසේ නම් - දිට්ඨි විප්පයුක්ත ලෝභ සිත් සතර ඉතුරු බැවින් කාම සේවනය කරයි; දෝෂ මූල සිත් දෙක ඉතුරු බැවින් තරහ ගනී/යයි.)
T. සෝවාන් පුද්ගලයන්ට නිරවද්ය ස්ථානයන්හි රාගය බලවත් ව උපදී. එබැවින් ඔවුහු දූ දරුවෝ ද ලබති. සකෘදාගාමීන්ට ඒවා ඒ තරමට බලවත් ව ඇති නො වේ. සකෘදාගාමීන් මෛථුන සේවනය නො කරතැයි පරමත්ථදීපනී නම් වූ අභිධර්මාර්ථ සංග්රහ ටීකාවෙහි කියා තිබේ.”
(https://pitaka.lk/books/bodhi-pakshika-dharma/9-13-1.html)
[මෙහි "බලවත් ව" ලෙස අදහස් කරනුයේ, පෘථග්ජන මනසේ මෙන් බලවත්ව / දැඩිව / රුදුව උපදින බව නොවිය යුතු ය; ලිංගිකව එක්වීමට (සංසර්ගයට) තරම් බලවත්භාවය විය යුතු ය.
"දෘෂ්ටි විචිකිත්සාවන්ගෙන් අන්ය ක්ලේශයන් සෝවාන් පුද්ගලයාගේ සන්තානයෙහි ඇති වෙනත් පෘථග්ජන සන්තානයන්හි මෙන් නිතර ඇති නො වේ. කලාතුරකින් ම ඇති වේ. කලාතුරකින් ඇති වීමෙහි ද පෘථග්ජන සන්තානයන්හි මෙන් රෞද්ර ව ඇති නො වේ. එබැවින් සෝවාන් පුද්ගලයෝ රාගය ඇති වුව ද පරස්ත්රීන් සේවනාදි නොමනා වැඩ නොකරති. ලෝභය ඇති වුව ද සොරකම් කිරීම් ආදිය නොකරති. ද්වේශය ඇති වුව ද සතුන් මැරීම් මැරවීම් ආදිය නො කෙරෙති. තුනී කිරීම් වශයෙන් ප්රහාණය යි කියනුයේ කෙලෙසුන් ගේ ඒ ඖදාරික කොටස් ප්රහාණය කිරීම ය - https://pitaka.lk/books/bodhi-pakshika-dharma/9-12-4.html]
“එබැවින් සෝවාන් පුද්ගලයෝ රාගය ඇති වුව ද පරස්ත්රීන් සේවනාදි නොමනා වැඩ නොකරති. ලෝභය ඇති වුව ද සොරකම් කිරීම් ආදිය නොකරති. ද්වේශය ඇති වුව ද සතුන් මැරීම් මැරවීම් ආදිය නො කෙරෙති.”
A. අසුභ දේ සුභ වශයෙන් ගන්නා "දිට්ඨිය/දැක්ම" පමණක් දුරු වී ඇති බැවින් (චිත්තය/සිත හා සංඥාව/හැඳිනීම ඉතුරු බැවින්) ධාර්මික කාම සේවනය කරයි.
(නොඑසේ නම් - දිට්ඨි විප්පයුක්ත ලෝභ සිත් සතර ඉතුරු බැවින් කාම සේවනය කරයි; දෝෂ මූල සිත් දෙක ඉතුරු බැවින් තරහ ගනී/යයි.)
T. සෝවාන් පුද්ගලයන්ට නිරවද්ය ස්ථානයන්හි රාගය බලවත් ව උපදී. එබැවින් ඔවුහු දූ දරුවෝ ද ලබති. සකෘදාගාමීන්ට ඒවා ඒ තරමට බලවත් ව ඇති නො වේ. සකෘදාගාමීන් මෛථුන සේවනය නො කරතැයි පරමත්ථදීපනී නම් වූ අභිධර්මාර්ථ සංග්රහ ටීකාවෙහි කියා තිබේ.”
(https://pitaka.lk/books/bodhi-pakshika-dharma/9-13-1.html)
[මෙහි "බලවත් ව" ලෙස අදහස් කරනුයේ, පෘථග්ජන මනසේ මෙන් බලවත්ව / දැඩිව / රුදුව උපදින බව නොවිය යුතු ය; ලිංගිකව එක්වීමට (සංසර්ගයට) තරම් බලවත්භාවය විය යුතු ය.
"දෘෂ්ටි විචිකිත්සාවන්ගෙන් අන්ය ක්ලේශයන් සෝවාන් පුද්ගලයාගේ සන්තානයෙහි ඇති වෙනත් පෘථග්ජන සන්තානයන්හි මෙන් නිතර ඇති නො වේ. කලාතුරකින් ම ඇති වේ. කලාතුරකින් ඇති වීමෙහි ද පෘථග්ජන සන්තානයන්හි මෙන් රෞද්ර ව ඇති නො වේ. එබැවින් සෝවාන් පුද්ගලයෝ රාගය ඇති වුව ද පරස්ත්රීන් සේවනාදි නොමනා වැඩ නොකරති. ලෝභය ඇති වුව ද සොරකම් කිරීම් ආදිය නොකරති. ද්වේශය ඇති වුව ද සතුන් මැරීම් මැරවීම් ආදිය නො කෙරෙති. තුනී කිරීම් වශයෙන් ප්රහාණය යි කියනුයේ කෙලෙසුන් ගේ ඒ ඖදාරික කොටස් ප්රහාණය කිරීම ය - https://pitaka.lk/books/bodhi-pakshika-dharma/9-12-4.html]
“එබැවින් සෝවාන් පුද්ගලයෝ රාගය ඇති වුව ද පරස්ත්රීන් සේවනාදි නොමනා වැඩ නොකරති. ලෝභය ඇති වුව ද සොරකම් කිරීම් ආදිය නොකරති. ද්වේශය ඇති වුව ද සතුන් මැරීම් මැරවීම් ආදිය නො කෙරෙති.”