Q. බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ඉගැන්වීම් තුල තම ආදායම කලමනාකරණය කිරීම සම්බන්දව දේශනා සඳහන් වන තැනක් සඳහන් කලහැකිද?
A / R. [5] “එහි එක් කොටසකින් සම්පත් අනුභව කරන්නේය. දෙකොටසක් කර්මාන්ත පිණිස යොදන්නේය. සතරවන කොටස විපත් පැමිණි කල්හි ප්‍රයොජන වන්නේයයි නිදන් කොට තබන්නේය.”
{මෙහි අනුභව කරන කොටසින් ම, පිං/කුසල් දහම් සඳහා ද, පැවිද්දන්, යාචකයන් සඳහා ද, දැසි-දස්සන් (වැඩකාරයන්)ගේ වේතනය (පඩි-නඩි) ගෙව්විම සඳහා ද යොදාගත යුතු බවක් අට්ට කතාවේ දැක්වෙනවා විය යුතුය.}
‘‘එකෙන භොගෙ භුඤ්ජෙය්ය, ද්වීහි කම්මං පයොජයෙ;
චතුත්ථඤ්ච නිධාපෙය්‍ය, ආපදාසු භවිස්සතී’’ති.
{“එකෙන භොගෙ භුඤ්‌ජෙය්‍යාති එකෙන කොට්‌ඨාසෙන භොගෙ භුඤ්ජෙය්ය. ද්වීහි කම්මං පයොජයෙති ද්වීහි කොට්‌ඨාසෙහි කසිවාණිජ්‌ජාදිකම්‌මං පයොජෙය්‍ය. චතුත්ථඤ්ච නිධාපෙය්‍යාති චතුත්‌ථං කොට්‌ඨාසං නිධාපෙත්‌වා ඨපෙය්‍ය. ආපදාසු භවිස්‌සතීති කුලානඤ්‌හි න සබ්‌බකාලං එකසදිසං වත්‌තති, කදාචි රාජාදිවසෙන ආපදාපි උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, තස්‌මා එවං ආපදාසු උප්‌පන්‌නාසු භවිස්‌සතීති ‘‘එකං කොට්‌ඨාසං නිධාපෙය්‍යා’’ති ආහ . ඉමෙසු පන චතූසු කොට්‌ඨාසෙසු කතරකොට්‌ඨාසං ගහෙත්‌වා කුසලං කාතබ්‌බන්‌ති? ‘‘භොගෙ භුඤ්‌ජෙය්‍යා’’ති වුත්‌තකොට්‌ඨාසං. තතො ගණ්‌හිත්‌වා භික්‌ඛූනම්‌පි කපණද්‌ධිකාදීනම්‌පි දාතබ්‌බං, පෙසකාරන්‌හාපිතාදීනම්‌පි වෙතනං දාතබ්‌බං.”}
[අංගුත්තරනිකායේ පඤ්චක නිපාතයේ භෝග සූත්රය.]
A / R. [5] “එහි එක් කොටසකින් සම්පත් අනුභව කරන්නේය. දෙකොටසක් කර්මාන්ත පිණිස යොදන්නේය. සතරවන කොටස විපත් පැමිණි කල්හි ප්‍රයොජන වන්නේයයි නිදන් කොට තබන්නේය.”
{මෙහි අනුභව කරන කොටසින් ම, පිං/කුසල් දහම් සඳහා ද, පැවිද්දන්, යාචකයන් සඳහා ද, දැසි-දස්සන් (වැඩකාරයන්)ගේ වේතනය (පඩි-නඩි) ගෙව්විම සඳහා ද යොදාගත යුතු බවක් අට්ට කතාවේ දැක්වෙනවා විය යුතුය.}
‘‘එකෙන භොගෙ භුඤ්ජෙය්ය, ද්වීහි කම්මං පයොජයෙ;
චතුත්ථඤ්ච නිධාපෙය්‍ය, ආපදාසු භවිස්සතී’’ති.
{“එකෙන භොගෙ භුඤ්‌ජෙය්‍යාති එකෙන කොට්‌ඨාසෙන භොගෙ භුඤ්ජෙය්ය. ද්වීහි කම්මං පයොජයෙති ද්වීහි කොට්‌ඨාසෙහි කසිවාණිජ්‌ජාදිකම්‌මං පයොජෙය්‍ය. චතුත්ථඤ්ච නිධාපෙය්‍යාති චතුත්‌ථං කොට්‌ඨාසං නිධාපෙත්‌වා ඨපෙය්‍ය. ආපදාසු භවිස්‌සතීති කුලානඤ්‌හි න සබ්‌බකාලං එකසදිසං වත්‌තති, කදාචි රාජාදිවසෙන ආපදාපි උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, තස්‌මා එවං ආපදාසු උප්‌පන්‌නාසු භවිස්‌සතීති ‘‘එකං කොට්‌ඨාසං නිධාපෙය්‍යා’’ති ආහ . ඉමෙසු පන චතූසු කොට්‌ඨාසෙසු කතරකොට්‌ඨාසං ගහෙත්‌වා කුසලං කාතබ්‌බන්‌ති? ‘‘භොගෙ භුඤ්‌ජෙය්‍යා’’ති වුත්‌තකොට්‌ඨාසං. තතො ගණ්‌හිත්‌වා භික්‌ඛූනම්‌පි කපණද්‌ධිකාදීනම්‌පි දාතබ්‌බං, පෙසකාරන්‌හාපිතාදීනම්‌පි වෙතනං දාතබ්‌බං.”}
[අංගුත්තරනිකායේ පඤ්චක නිපාතයේ භෝග සූත්රය.]
