Q. කුසලයක් සිදුකරන අවස්ථාවක දී පුද්ගලයන් දෙදෙනෙකු තුල හට ගන්නා සෝමනස්ස සහගත ඥාණ සම්ප්‍රයුක්ත සිත ගත හොත් ප්‍රඥාවේ මට්ටම අනුව පරමාර්ථ ධර්ම කතාවේ මේ වෙනස දක්වන්නේ කෙසේද?
A / T. “ත්‍රිහේතුක කුශලය ද උත්කෘෂ්ට - ඕමක වශයෙන් දෙ පරිදි වේ. ද්විහේතුක කුශලය ද එසේ ම දෙ පරිදි වේ.
ජනයා අතර තමා උසස් කෙනකු ලෙස පෙනී සිටීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් හෝ අනුන් පහත් කිරීමේ අදහසින් හෝ යම් කුශලයක් කෙරේ නම්, අදහස අපිරිසිදු බැවින් ඒ කුශලය හීන වේ. කුශලය කිරීමට සමීප කාලයේ දී හා කුශලය කිරීමෙන් පසු, එයට සමීප කාලයේ දී ද අකුසල් සිත් ඇතිවුව හොත් දෙපස ඇති වූ අකුශලයන් නිසා කුශලය හීන වේ. කුශලය කොට, “මා කළේ මෝඩ කමක්ය” යනාදීන් කළ කුශලය ගැන නොසතුටක් ඇති කර ග්තතේ නම් එයින්ද කුශලය හීන වේ. ඕමක කුශලයයි කියනුයේ හීන කුශලයට ය. අත්තුක්කංසනයෙන් හෝ පරමවම්භනයෙන් හෝ පූර්වාපරභාග දෙක්හි ඇති වන කෙලෙසුන් ගෙන් හෝ කිලිටි නො වූ, කිරීමෙන් පසුත් “මා විසින් යහපතක් කරන ලද්දේය” කියා නැවත නැවත සතුට ඇති කර ගත්තා වූ කුශලය උත්කෘෂ්ට කුශලය වේ.”
A. (ධර්මයේ ඇති ප්‍රත්‍යක්ෂ බව / විශ්වාසය / ධර්මාවබෝධය හා) ධර්මඥානයේ ගැඹුර අනුව ද “ප්‍රඥාව” බලවත්ව යෙදෙන බව කිව යුතු ය - සැරියුත් හිමියන්, බුදු හිමියනට දෙන දානයට වඩා; බුදු හිමියන්, සැරියුත් හිමියන්ට දෙන දානය බලවත් වැඩි බව කියනු ලැබේ.
